1974

Inhoud

1974, Wereld toerisme

Stichting van de wereldorganisatie voor toerisme, de World Tourism Organization (thans UNWTO) met zetel in Madrid.

1974, Toerisme

De World Tourism Organizaiton meldt dat in 1973 190,622 miljoen toeristen wereldwijd 31,054 miljard $ uitgaven.

1974, Nederland

Stichting van de Geschillencommissie. Deze alternatieve rechtbank zal tot voorbeeld dienen voor haar Belgische tegenhanger.

1974, Airtour / Intop

Stichting van de holding Intop die later een belangrijke rol zal spelen bij de fusie van Airtour, Suncomfort (1) en Centrair (2)

1974, Franstalige reisbureausector

Eén van de merkwaardigste figuren uit de (Franstalige) reiswereld verschijnt op het toneel: Jacques Solé. Hij zal zowel als ondernemer en als leider van beroepsverenigingen tot in de jaren negentig een belangrijke rol spelen.

Jacques Solé

De Brusselaar Jacques Solé (9 november 1937-13 september 2011) maakt in het begin van de jaren zestig voor het eerst kennis met het toerisme als secretaris generaal van MUBEF (Mouvement Universitaire Belge des Etudiants Francofones).

jacques solé

Jacques Solé is doctor in de rechten en licentiaat in de handelswetenschappen. Hij neemt een kleine vijf jaar afstand van het toerisme als hij  aan de balie werkt. Het toerisme is voor hem als een virus. Met TEJ (Tourisme des Etudiants et de la Jeunesse) stort hij zich op de nieuwe markt van studenten- en jeugdreizen.

Het duurt echter even tot Solé ontdekt dat een v.z.w.-statuut, hoe creatief ook uitgebaat, toch een aantal beperkingen oplegt. In 1974 ligt hij dan ook aan de grondslag van de samenwerkende vennootschap Student and Youth Tours Operator (Sytour).

Sytour wordt erg belangrijk want in 1981 maakt men 12,47 miljoen € omzet maar ook 793.000 € verlies. De hulp van een kapitaalkrachtige partner wordt ingeroepen en in 1983 verschijnt Transalpino als meerderheidsaandeelhouder. Ondanks het feit dat Transalpino, die uiteindelijk voor 97 % eigenaar wordt, door een faillissement wordt uitgeschakeld, blijft Sytour bestaan.

Maar Solé is iedereen altijd een stapje voor, in april 1977 heeft hij, via een tussenpersoon, Air Circuit International of ACI of Actimo opgericht. In juni 1978 verschijnen Solé en de invloedrijke politicus Francis De Hondt er als bestuurders. Actimo leidt een vrij onbetekenend bestaan maar groeit vanaf 1986 gestadig: van 2 miljoen € omzet in dat jaar naar 2,8 miljoen € in 1989, er worden echter alleen maar verliezen genoteerd. Later zullen de activiteiten van deze maatschappij worden overgenomen door Eole.

De naamloze vennootschap Eole wordt opgericht in oktober 1989 met een kapitaal van 300.000 €, dit wordt later opgetrokken tot 500.000 €.  Francis De Hondt is voorzitter, Jacques Solé directeur. Eole koopt het ene handelsfonds na het andere: de kantoren van Actimo, enkele kantoren van de failliete Transalpino, het kantoor van Pullman Voyages, enkele kantoren van Sun Reizen, enkele kantoren van het failliete Hotelplan, de touroperator Airbeach.

Naast de hogergenoemde rechtspersonen verschijnt Solé nog in: sprl Le Jardin Botanique, Immobilière Bruxelloise en Uniclam. Het is niet helemaal duidelijk of Solé nu Uniclam Paris overgenomen heeft, of omgekeerd.

Nadat in 1989 de nationale UPAV / BBR is omgevormd tot een zuiver Franstalige beroepsvereniging, fusioneert deze met de GPAV (Groupement Professionelle des Agences de Voyages), een groep afgescheurde UPAV-leden, onder de leiding van Helft en Solé. Deze laatste lijkt een uitstekend compromis figuur om het voorzitterschap waar te nemen.

Met de steun van zijn vriend, Francis De Hondt, ontpopt hij zich als een dynamische voorzitter, vooral wat de ledenwerving betreft. Na korte tijd blijkt echter dat Solé niet het onverdeeld vertrouwen geniet van een aanzienlijk deel van het UPAV-ledenbestand. Terecht, meent men dat een collega, die voornamelijk touroperator is, en talrijke commerciële en andere verplichtingen heeft, moeilijk een rechtlijnig voorzitter kan zijn van een vereniging van reisbemiddelaars (3).

Na een vernieuwing van de raad van bestuur van UPAV zien de tegenstanders van Solé hun kans schoon. Alain Varenne (Flash Travel) wordt als kandidaat naar voren geschoven. Handig als hij is, trekt Solé zich onmiddellijk terug maar stelt Cuvelier (Service Voyages) voor. Op 2 maart 1992 wordt deze tot voorzitter verkozen. Teleurgesteld en gekwetst door de ondankbaarheid van de collega’s, trekt Solé zich terug en gaat zich vooral wijden aan een nieuw samenwerkingsverband voor reisagenten, Gigatours, dat 70 reisbureaus groepeert. Solé was geen echte money maker maar eerder een overlever die vooral zijn vrienden goed wist te kiezen.

Om financieel te overleven was het voor Solé noodzakelijk om politieke invloed uit te oefenen. In feite was het een gespleten persoonlijkheid die enerzijds, mede door zijn charisma, gemakkelijk vrienden maakte maar anderzijds dezelfde vrienden, dikwijls om onduidelijke redenen, weer afstootte

1974, januari, VVR versus VTB

De VVR neemt de VTB / VAB op de korrel. De reisagenten, lid van de VVR, hebben moeite met de talrijke commerciële activiteiten van deze invloedrijke vereniging zonder winstgevend doel.

Onder impuls van Karel De Meulemeester, toenmalig algemeen directeur reizen, zal dit later leiden tot de omvorming van de vzw VTB Reizen tot VTB Reizen n.v. 

1974, januari, verzekeringen

Sunair voert – ondanks protest van de reisbemiddelaars – als eerste touroperator de verplichte inbegrepen reisverzekering in.

1974, 3 maart, Luchtvaart

Een DC10 van Turkish Airlines crasht in Parijs ten gevolge van een onzorgvuldig gesloten deur, 346 mensen komen om het leven.

1974, 25 april, Sabena

Jozef Chabert (4) wordt minister van verkeer. Hij zal het blijven tot 18 mei 1980. Hij geeft de opdracht aan het studiebureau McKinsey om een samenwerking en eventuele fusie met KLM te onderzoeken. Het advies is positief maar wordt door de Walen geblokkeerd. Vooral de FDF’er Lucien Outers (1924-1993) en RW-voorzitter Paul Henri Gendebien (°1939) bestrijden dit voorstel.

1974, mei, Eerste samenwerkingsverband

United Travel Organizors wordt gesticht door Yvan De Sutter (Europareizen), Guido Gielens (Fiesta Reizen), Lieven Van Parijs (Reiscenter), Willy Vlamynck (Apollo Reizen) en Frans De Boeck (Boeykens Reizen, die later afhaakt). Later zullen ook BITO Reizen-Kortrijk (Geert Bogaert) en Reizen De Wimpel-Diest (Kris Gheyskens) voor korte tijd toetreden. UTO is het eerste echte samenwerkingsverband in Vlaanderen. De kantoren worden gevestigd in de Lemonnierlaan 28 in Brussel. Eerste medewerkster is Mieke De Pestel (5) UTO sterft in 1983 een stille dood en wordt opgevolgd door UTO International (1980-1986) (6).

1974, mei, Nederland

Ondernemingen die door KLM, de Nederlandse Scheepvaartunie en TUI worden gecontroleerd worden samengebracht onder één koepel: Holland International. Zij omvatten: Lissone/Lindeman, Ruys, Lisling International, Airtouropa, Airtour, Railtour, Centuri, FIT, Eurotours, de Magneet, Bergmann, Long Range.

1974, juni, Airtour mega studiereis

Airtour/Intop organiseert de eerste touroperator-mega-studiereis. Twee Boeings 707 vol met reisagenten vliegen naar Rhodos.

André Peperstraete

andre peperstraete

Toevallig deel ik tijdens deze studiereis de kamer met André Peperstraete (1924-2006), eigenaar van het in 1971 gestichte en in 2007 ter ziele gegane Ghent Travel Bureau. Ik heb lang nachtmerries gehad van die ervaring! De man was de grootste zeurkous die ik ooit heb ontmoet. Zijn telefoons waren eindeloos en gingen altijd over hetzelfde: de eenheid van de Belgische reisagent. André was braaf, maar als oud koloniaal ook een Belgicist die al misselijk werd bij het zien van een Vlaamse leeuw.

In de jaren zeventig was hij gedurende enkele jaren voorzitter van de Vlaamse vleugel van UPAV / BBR maar toen UPAV zich in 1989 omvormde tot een zuiver Franstalige beroepsvereniging was Peperstraete verplicht om lid van de VVR te worden. Maar hij greep dan ook het eerst beschikbare voorwendsel aan om ontslag te nemen. Eigenlijk ben ik blij dat Peperstraete maar kort lid geweest is, laat staan bestuurder.  Zijn gierigheid was spreekwoordelijk en zijn gewoonte om bij elke tombola voor reisagenten een pak naamkaartjes in de mand te gooien, zodat hij meestal als winnaar werd uitgeloot, was irritant. In 1997 droeg hij het reisbureau over aan zijn zoon, Patrick, die er een potje van maakte en het doorverkocht aan een argeloze investeerder (Hilde Nicassi) van buiten de sector, die op 25 januari 2007 het faillissement aanvroeg. 

1974, juli, Sun Groep

Creatie van de Sun International holding. Aandeelhouders zijn de familie Vanmoerkerke (55 %), de holdings Sofina (20 %) en het Nederlandse Oranje-Nassau (15%) en de verzekeraar Assubel (10%).

1974, augustus, Faillissement

De tweede grootste Britse touroperator, Court Line, met de dochtermaatschappijen Clarkson, Horizon en Four S, gaat failliet. Meer dan 50.000 klanten zitten geblokkeerd. Deze gebeurtenis illustreert de kwetsbaarheid van de meeste grote touroperators.

1974, september, Royal Tours

Stichting van de reis- en franchiseketen Royal Tours die het handelsfonds reisagentschap van de pvba E. Provoost overneemt. Dit bedrijf vormt de kern van de huidige Jetaircenters. Onder impuls van Jannick Stols, echtgenote van Bart Brackx, wordt men in 1984 VVR lid en dit lidmaatschap houdt stand tot 6 juni 1997. Gerard Brackx neemt dan ontslag bij de VVR in het kader van de perikelen rond het Garantiefonds. De vennootschap wordt in 2002 vereffend.

1974, oktober, Metropolitan Tours

Metropolitan Tours, een initiatief van Willy Paul Carlier van De Blauwe Vogel, wordt gelanceerd. Voor het eerst duikt deze kleurrijke figuur op in de Vlaamse reiswereld. Metropolitan zal snel verdwijnen, mede omdat de aangezochte directeur (Marcel Albertyn) afhaakt.

1974, oktober, Pomair

Deze charterluchtvaartmaatschappij, toen onder leiding van de Nederlander Coen van Hoek (°1935, opvolger van John Dumortier) gaat failliet.

1974, december, Orbitours

De autobusbouwer Van Hool richt Orbitours op. Herman de Waele  (°1940, later Christoffel Reizen en Dewi Tours) en Réné Coppieters (later Service Travel) worden er directeurs. In 1977 nemen Leo Hellemans en Frank Wolbeeck (1948-2014) de leiding over. Zij zijn niet succesrijk en verhuizen enkele jaren later naar de luchtvaart, de eerste naar KLM en de tweede naar Alitalia. Van Hool laat het reisbureau een stille dood sterven.

Voetnoten

  1. Suncomfort, gesticht in 1967, behoorde tot de Standaard Groep.
  2. Centrair, gesticht in 1964, was toen een middelgrote touroperator van de gebroeders Heffner die ook pakketreizen per trein aanbood.
  3. Jacques Solé was jarenlang secretaris van ABTO, de belangen-vereniging van touroperators en in die functie de compaan van Rudolf Vanmoerkerke.
  4. Jozef (Jos) Chabert (CVP, Etterbeek 16 maart 1933-Brussel 9 april 2014) was advocaat en vermoedelijk de langst zetelende minister in diverse regeringen (vooral Brussel) in België. Het was een gehaaide politicus en overlever met een bijzondere gave om aan iedereen de indruk te geven dat hij hem al jarenlang kende.
  5. Mieke is ondertussen een bekende figuur in de reiswereld na haar passages bij ondermeer Europareizen, Apollo Reizen, D & D Reizen en Exclusive Destinations.
  6. Partners van UTO International zijn: UTO Reisbureau Van Eeckhout, UTO Sunny Tours en UTO Fiesta Reizen.