1974
1974, Wereld toerisme
Stichting van de wereldorganisatie voor toerisme, de World Tourism Organization (thans UNWTO) met zetel in Madrid. Dit was de opvolger van de Union of Official Travel Organisations.
1974, Nederland
Stichting van de Geschillencommissie. Deze alternatieve rechtbank diende tot voorbeeld voor haar Belgische tegenhanger.
1974, Airtour / Intop
Stichting van de holding Intop die later een belangrijke rol zal spelen bij de fusie van Airtour, Suncomfort (1) en Centrair (2)
1974, Franstalige reisbureausector
Eén van de merkwaardigste figuren uit de (Franstalige) reiswereld verscheen op het toneel: Jacques Solé. Hij speelde, zowel als ondernemer en als leider van beroepsverenigingen tot in de jaren negentig een belangrijke.
Jacques Solé
De Brusselaar Jacques Solé (9 november 1937-13 september 2011) maakte in het begin van de jaren zestig voor het eerst kennis met het toerisme als secretaris generaal van MUBEF (Mouvement Universitaire Belge des Etudiants Francofones).

Hij was doctor in de rechten en master in de handelswetenschappen en was vijf jaar werkzaam aan de balie. Het toerisme was voor hem als een virus. Met TEJ (Tourisme des Etudiants et de la Jeunesse) stortte hij zich op de nieuwe markt van studenten- en jeugdreizen. Het duurde echter even tot Solé ontdekte dat een v.z.w.-statuut, hoe creatief ook uitgebaat, toch beperkingen oplegt. In 1974 lag hij dan ook aan de basis van de samenwerkende vennootschap Student and Youth Tours Operator (Sytour).
Sytour werd belangrijk want in 1981 maakte men 12,47 miljoen € omzet maar ook 793.000 € verlies. De hulp van een kapitaalkrachtige partner werd ingeroepen en in 1983 verscheen Transalpino als meerderheidsaandeelhouder. Ondanks het feit dat Transalpino, die uiteindelijk voor 97 % eigenaar werd, door een faillissement werd uitgeschakeld, bleef Sytour bestaan.
Maar Solé was iedereen altijd een stapje voor, in april 1977 had hij, via een tussenpersoon, Air Circuit International of ACI of Actimo opgericht. In juni 1978 verscheen Solé en de invloedrijke politicus Francis De Hondt er als bestuurders. Actimo leidde een vrij onbetekenend bestaan maar groeide vanaf 1986 gestadig: van 2 miljoen € omzet in dat jaar naar 2,8 miljoen € in 1989, er werden echter alleen maar verliezen genoteerd. Later werden de activiteiten van deze maatschappij overgenomen door Eole.
De naamloze vennootschap Eole werd opgericht in oktober 1989 met een kapitaal van 300.000 €, dit werd later opgetrokken tot 500.000 €. Francis De Hondt was voorzitter, Jacques Solé directeur. Eole kocht het ene handelsfonds na het andere: de kantoren van Actimo, enkele kantoren van de failliete Transalpino, het kantoor van Pullman Voyages, enkele kantoren van Sun Reizen, enkele kantoren van het failliete Hotelplan, de touroperator Airbeach, enz..
Naast de hogergenoemde rechtspersonen verscheen Solé nog in: sprl Le Jardin Botanique, Immobilière Bruxelloise en Uniclam. Het was niet duidelijk of Solé nu Uniclam Paris overgenomen heeft, of omgekeerd.
Nadat in 1989 de nationale UPAV/BBR werd omgevormd tot een zuiver Franstalige beroepsvereniging, fusioneedet deze met de GPAV (Groupement Professionelle des Agences de Voyages), een groep afgescheurde UPAV-leden, onder de leiding van Jean Helft (°1935) en Solé. Deze laatste leek een uitstekend compromis figuur om het voorzitterschap waar te nemen.
Met de steun van zijn vriend, Francis De Hondt, ontpopte hij zich als een dynamische voorzitter, vooral wat de ledenwerving betrof. Na korte tijd bleek echter dat Solé niet het onverdeeld vertrouwen genoot van een aanzienlijk deel van het UPAV-ledenbestand. Terecht, meende men dat een collega, die voornamelijk touroperator was, en talrijke commerciële en andere verplichtingen had, moeilijk een rechtlijnig voorzitter kon zijn van een vereniging van reisbemiddelaars (zie nota 3).
Na een vernieuwing van de raad van bestuur van UPAV zagen de tegenstanders van Solé hun kans schoon. Alain Varenne (°1954, Flash Travel) werd als kandidaat naar voren geschoven. Handig als hij was, trok Solé zich onmiddellijk terug maar stelde Jean Philippe Cuvelier (°1957, Service Voyages) voor. Op 2 maart 1992 werd deze tot voorzitter verkozen. Teleurgesteld en gekwetst door de ondankbaarheid van de collega’s, trok Solé zich terug en wijdde zich vooral aan een nieuw samenwerkings-verband voor reisagenten, Gigatours, dat 70 reisbureaus groepeerde.
Solé was geen echte money maker maar eerder een overlever die vooral zijn vrienden goed wist te kiezen. Om financieel te overleven was het voor Solé noodzakelijk om politieke invloed uit te oefenen. In feite was het een gespleten persoonlijkheid die enerzijds, mede door zijn charisma, gemakkelijk vrienden maakte maar anderzijds dezelfde vrienden, dikwijls om onduidelijke redenen, weer afstootte
1974, januari, VVR versus VTB
De VVR nam de VTB/VAB op de korrel. De reisagenten, lid van de VVR, hadden moeite met de talrijke commerciële activiteiten van deze invloedrijke vereniging zonder winstgevend doel. Onder impuls van Karel De Meulemeester (°1932), toenmalig algemeen directeur reizen, leidde dit later ltot de omvorming van de vzw VTB Reizen tot VTB Reizen n.v.
1974, januari, verzekeringen
Sunair voerde – ondanks protest van de reisbemiddelaars – als eerste touroperator de verplichte inbegrepen reisverzekering in.
1974, 3 maart, Luchtvaart
Een DC10 van Turkish Airlines crashte in Parijs ten gevolge van een onzorgvuldig gesloten deur, 346 mensen kwamen om het leven.
1974, 25 april, Sabena
Jozef Chabert (1933-2014, zie nota 4) werd minister van verkeer. Hij bleef het tot 18 mei 1980. Hij gaf de opdracht aan het studiebureau McKinsey om een samenwerking en eventuele fusie met KLM te onderzoeken. Het advies was positief maar werd door de Walen geblokkeerd. Vooral de FDF’er Lucien Outers (1924-1993) en RW-voorzitter Paul Henri baron Gendebien (1939-2024) bestreden dit voorstel.
1974, mei, Eerste samenwerkingsverband
United Travel Organizors werd gesticht door Yvan De Sutter (1937-2006, Europareizen), Guido Gielens (1931-2012, Fiesta Reizen), Lieven Van Parijs (°1942, Reiscenter), Willy Vlamynck (1934-2024, Apollo Reizen) en Frans De Boeck (1937-2020, Boeykens Reizen, die later afhaakt). Later zullen ook BITO Reizen-Kortrijk (Geert Bogaert °1942, ) en Reizen De Wimpel-Diest (Kris Gheyskens, °1944) voor korte tijd toetreden. UTO was het eerste echte samenwerkingsverband in Vlaanderen. De kantoren werden gevestigd in de Lemonnierlaan 28 in Brussel. Eerste medewerkster was Mieke De Pestel (zie nota 5) UTO sterft in 1983 een stille dood en wordt opgevolgd door UTO International (1980-1986, zie nota 6).
1974, mei, Nederland
Ondernemingen die door KLM, de Nederlandse Scheepvaartunie en TUI werden gecontroleerd werden samengebracht onder één koepel: Holland International. Zij omvatten: Lissone/Lindeman, Ruys, Lisling International, Airtouropa, Airtour, Railtour, Centuri, FIT, Eurotours, de Magneet, Bergmann, Long Range.
1974, juni, Airtour mega studiereis
Airtour/Intop organiseerde de eerste touroperator-mega-studiereis. Twee Boeings 707 vol met reisagenten vlogen naar Rhodos.
André Peperstraete

Toevallig deelde ik tijdens deze studiereis de kamer met André Peperstraete (1924-2006), eigenaar van het in 1971 gestichte en in 2007 ter ziele gegane Ghent Travel Bureau. Ik had lang nachtmerries van die ervaring! De man was de grootste zeurkous die ik ooit heb ontmoet. Zijn gesprekken waren eindeloos en gingen altijd over hetzelfde: de eenheid van de Belgische reisagent. André was braaf, maar als oud koloniaal ook een Belgicist die al misselijk werd bij het zien van een Vlaamse leeuw.
In de jaren zeventig was hij gedurende enkele jaren voorzitter van de Vlaamse vleugel van UPAV/BBR maar toen UPAV zich in 1989 omvormde tot een zuiver Franstalige beroepsvereniging was Peperstraete verplicht om lid van de VVR te worden. Maar hij greep het eerst voorwendsel aan om ontslag te nemen. Eigenlijk was ik blij dat Peperstraete maar kort lid gwas, laat staan bestuurder. Zijn gierigheid was spreekwoordelijk en zijn gewoonte om bij elke tombola voor reisagenten een pak naamkaartjes in de mand te gooien, zodat hij meestal als winnaar werd uitgeloot, was irritant. In 1997 droeg hij het reisbureau over aan zijn zoon, Patrick, die er een potje van maakte en het doorverkocht aan een argeloze investeerder (Hilde Nicassi) van buiten de sector, die op 25 januari 2007 het faillissement aanvroeg.
1974, juli, Sun Groep
Creatie van de Sun International holding. Aandeelhouders waren de familie Vanmoerkerke (55 %), de holdings Sofina (20 %) en het Nederlandse Oranje-Nassau (15%) en de verzekeraar Assubel (10 %).
1974, augustus, Faillissement
De tweede grootste Britse touroperator, Court Line, met de dochtermaatschappijen Clarkson, Horizon en Four S, ging failliet. Meer dan 50.000 klanten zaten geblokkeerd. Deze gebeurtenis illustreerde de kwetsbaarheid van de meeste grote touroperators.
1974, september, Royal Tours
Stichting van de reis- en franchiseketen Royal Tours die het handelsfonds reisagentschap van de pvba E. Provoost overnam. Dit bedrijf vormde de kern van Jetaircenters. Onder impuls van Jannick Stols, echtgenote van Bart Brackx (°1962) , werd men in 1984 VVR lid en dit lidmaatschap hield stand tot 6 juni 1997. Gerard Brackx (1931-2011) nam dan ontslag bij de VVR in het kader van de perikelen rond het Garantiefonds. De vennootschap werd in 2002 vereffend.am
1974, oktober, Metropolitan Tours
Willy Paul Carlier (1940-2021, De Blauwe Vogel,) lanceerde Metropolitan Tours. Het verdween snel, mede omdat de aangezochte directeur (Marcel Albertyn 1938-2024) afhaakt)
1974, oktober, Pomair
Deze charterluchtvaartmaatschappij, toen onder leiding van de Nederlander Coen van Hoek (°1935, opvolger van John Dumortier) gaat failliet.
1974, december, Orbitours
De autobusbouwer Van Hool richtte Orbitours op. Herman de Waele (°1940, later Christoffel Reizen en Dewi Tours) en Réné Coppieters (later Service Travel) werden er directeurs. In 1977 nemen Leo Hellemans (°1937, zie nota 7) en Frank Wolbeeck (1948-2014, zie nota 8)) de leiding over. Zij waren niet succesrijk en verhuisden enkele jaren later naar de luchtvaart, de eerste naar KLM en de tweede naar Alitalia. Van Hool liet het reisbureau een stille dood sterven.tz
1974, 31 december, Toerisme
De World Tourism Organisaiton (thans UNWTO) noteerde dat in 1974 197,117 toeristen wereldwijd 33,822 miljard $ uitgaven.
Voetnoten
- Suncomfort, gesticht in 1967, behoorde tot de Standaard Groep.
- Centrair, gesticht in 1964, was toen een middelgrote touroperator van de gebroeders Heffner die ook pakketreizen per trein aanbood.
- Jacques Solé (1937-2011) was jarenlang secretaris van ABTO, de belangen-vereniging van touroperators en in die functie de compaan van Rudolf Vanmoerkerke (1924-2014).
- Jozef (Jos) Chabert (CVP, 1933- 2014) was advocaat en vermoedelijk de langst zetelende minister in diverse regeringen (vooral Brussel) in België. Het was een gehaaide politicus en overlever met een bijzondere gave om aan iedereen de indruk te geven dat hij hem al jarenlang kende.
- Mieke De Pestel, ook gehuwd met de journalist Jo Burms, was een bekende figuur in de reiswereld na haar passages bij ondermeer Europareizen, Apollo Reizen, D & D Reizen en Exclusive Destinations en tenslotte Omnitravel Plus..
- Partners van UTO International waren UTO Reisbureau Van Eeckhout, UTO Sunny Tours en UTO Fiesta Reizen.
- Leo Hellemans (°1937) studeerde Germaanse filologie en kwam in 1960 bij de VTB terecht, waar hij tot 1965 mee verantwoordelijk was voor de speciale groepsreizen. Van 1965 tot 1967 organiseerde hij bedevaarten voor Ultra Montes en belandde vervolgens bij VVS, een studentenreisbureau dat hij verliet toen toen het te links werd. In 1968 werd hij directeur van het zakenreisbureaus van het de autocarbouwer Van Hool (Orbitravel) en stapte in 1974 over naar de touroperator van dezelfde groep. Van 1977 tot 1995 bekleedde hij verschillende functies bij KLM België en eindigde er als commercieel directeur. Na een korte passage bij Ulysse Tours werd hij in 1996 tot aan zijn pensioen directeur van de Nederlandse chartermaatschappij Martinair. Leo is naast toerisme- en lluchtvaartdeskundige een begaafd en veelzijdig amateurmusicus.
- Frank Wolbeeck (1948-2014) was de zoon van een KLM directeur en bracht zij n vroege kinderjaren door in Damascus. Zijn carrière was lang en gevarieerd: Transami, Orbitours, Alitalia, CIT, Solmar, RCI, Brussels Airlines (20022007), Thomas Cook en ABTO.